Ung thư di căn có nghĩa là ung thư lây lan sang một bộ phận cơ thể khác với nơi nó bắt đầu. Với nhiều loại ung thư, khi di căn còn được gọi là ung thư tiến triển hay ung thư giai đoạn IV.
Khái niệm ung thư di căn là gì?
Ung thư di căn xảy ra khi tế bào ung thư đã lây lan từ nơi chúng hình thành lần đầu tiên sang các bộ phận khác của cơ thể. Đối với nhiều loại ung thư thì di căn là chỉ ung thư giai đoạn IV. Và quá trình tế bào ung thư lây lan sang các bộ phận khác gọi là di căn.
Khi các tế bào ung thư tách khỏi các khối u, chúng có thể di chuyển tới các bộ phận khác của cơ thể thông qua đường máu hoặc hệ bạch huyết (các mạch bạch huyết sẽ tương tự như các mạch máu, trừ việc chúng mang chất lỏng trong suốt và chứa các tế bào của hệ miễn dịch). Thông thường, các tế bào ung thư tách ra khỏi khối u chính sẽ di chuyển theo đường máu. Khi đã vào máu, chúng có thể đi đến bất kỳ bộ phận nào của cơ thể. Nhiều tế bào trong số này chết đi, nhưng một số có thể định cư ở một khu vực mới và bắt đầu phát triển.
Ung thư di căn cùng tên với ung thư nguyên phát. Ví dụ, khi ung thư vú di căn đến phổi sẽ gọi là ung thư vú di căn hoặc gọi là ung thư vú giai đoạn IV, không gọi là ung thư phổi.
Ung thư di căn như thế nào?
Các tế bào ung thư di căn sẽ lây lan khắp cơ thể theo 2 đường, đó là:
Đường máu: Ban đầu, tế bào ung thư sẽ đi theo dòng máu, bị mắc lại ở một nơi nào đó, bắt đầu sinh sôi, tăng trưởng ở đó. Gan và phổi là những vị trí có mạch máu dày đặc nên các tế bào ung thư thường hay mắc lại. Đây cũng là lý do mà gan và phổi là 2 vị trí mà ung thư thường di căn đến sớm nhất.
Hạch bạch huyết: Hạch bạch huyết là mạng lưới bao gồm các ống chia nhánh như mạch máu ở khắp cơ thể. Thường gọi là bạch mạch vì chứa chất lỏng trong suốt, có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể. Trên đường đi của bạch mạch sẽ có các bạch huyết nhỏ có hình hạt đậu. Các tế bào ung thư sau khi thoát khỏi u nguyên phát có thể sẽ xâm nhập vào mạng lưới bạch mạch rồi ở lại các bạch huyết.
Hầu hết thời gian, các tế bào ung thư lây lan sẽ chết tại một thời điểm nào đó trong quá trình này. Tuy nhiên, miễn là có điều kiện thuận lợi, các tế bào này có thể hình thành các khối u mới ở các bộ phận khác của cơ thể.
Triệu chứng của ung thư di căn
Khi ung thư di căn, sẽ gây ra các triệu chứng sau:
– Luôn cảm thấy mệt mỏi, không có năng lượng và khó thực hiện sinh hoạt thường ngày
– Bị giảm cân không rõ nguyên nhân
– Đau đớn
– Bị khó thở
Ngoài ra, khi di căn tới các nơi cụ thể, sẽ có các triệu chứng sau:
– Khối u di căn vào xương: đau nhức xương và bị gãy xương
– Khối u di căn vào não: bị đau đầu, co giật, chóng mặt
– Ung thư di căn tới phổi: cảm thấy khó thở
– Ung thư di căn tới gan: vàng da, chướng bụng
Các vị trí ung thư di căn trên cơ thể
Ung thư có thể lan sang các bộ phận của cơ thể. Một số vị trí ung thư di căn nhiều nhất là xương, gan và phổi.
– Ung thư tiền liệt tuyến: di căn tới tuyến thượng thận, gan, phổi, xương,
– Ung thư vú: di căn tới não, xương, gan, phổi
– Ung thư đại tràng: di căn tới phổi, gan, phúc mạc
– Ung thư thận: di căn tới tuyến thượng thận, não, xương, gan, phổi
– Ung thư phổi: di căn tới tuyến thượng thận, não, gan, phổi
– Khối u ác tính: di căn tới xương, não, gan, da, phôi và cơ
– Ung thư buồng trứng: di căn tới phổi, gan và phúc mạc
– Ung thư tuyến tụy: di căn tới phúc mạc, gan, phổi
– Ung thư trực tràng: thường di căn tới gan, phổi, phúc mạc
– Ung thư tuyến giáp: di căn tới gan, phổi, xương
– Ung thư tử cung: di căn tới gan, phổi, phúc mạc, xương và âm đạo
Các phương pháp để điều trị ung thư di căn
Các phương pháp điều trị ung thư di căn thường để kiểm soát sự phát triển của khối u bằng cách ngăn chặn hoặc trì hoãn, làm chậm sự phát triển của các tế bào này. Đồng thời có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh, kéo dài sự sống. Cụ thể:
1. Ung thư di căn não
Tùy thuộc vào số lượng khối u và mức độ bệnh, bác sĩ có thể yêu cầu phẫu thuật, xạ trị, hóa trị hoặc sử dụng thuốc.
2. Ung thư di căn xương
Nếu di căn xương không gây đau và có nguy cơ gãy xương thì người bệnh có thể được theo dõi và điều trị bằng thuốc. Trường hợp nếu bệnh nhân bị đau và có khả năng bị gãy xương thì có thể tiến hành xạ trị ở vị trí tổn thương.
3. Ung thư di căn phổi
Điều trị ung thư di căn phổi sẽ phụ thuộc vào mức độ di căn cũng như quá trình ung thư nguyên phát. Đa phần, người bệnh sẽ sử dụng cùng loại thuốc như đang điều trị ung thư nguyên phát.
Nếu di căn đã tạo ra chất lỏng xung quanh phổi, bệnh nhân có thể cần phải nội soi lồng ngực để loại bỏ chất lỏng, giúp đường thở dễ dàng hơn.
4. Ung thư di căn gan
Để điều trị ung thư khi đã di căn gan còn tùy thuộc vào số lượng, kích thước của khối u di căn cũng như mức độ của ung thư nguyên phát.
Đối với một số bệnh ung thư, khối u nguyên phát và di căn có thể điều trị bằng cách phẫu thuật, cắt bỏ bằng tần số vô tuyến.
Việc điều trị ung thư khi di căn còn tùy thuộc vào ung thư nguyên phát, vị trí xâm lấn, các phương pháp đã điều trị trước đây, tình trạng sức khỏe hiện tại của người bệnh.
Hiện nay, các nhà nghiên cứu vẫn tiếp tục tìm ra các giải pháp mới nhằm tiêu diệt hay ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư di căn. Điều quan trọng là người bệnh phải tuân theo kế hoạch điều trị để có kết quả điều trị tốt nhất.
